Het beloofde land
Israël — een land doordrenkt van geschiedenis, geloof en strijd. Voor miljarden mensen wereldwijd is het meer dan een plek op de kaart: het is het Beloofde Land. Maar wat betekent dat eigenlijk? En hoe is deze eeuwenoude religieuze belofte uitgegroeid tot een complex politiek conflict?
Een Belofte van God
Volgens religieuze tradities wees God ruim 4000 jaar geleden het land Kanaän aan als thuis voor het volk van Abraham. In Genesis 12:7 zegt God tot Abram: “Ik zal dit land aan jouw nakomelingen geven.” Die belofte werd herhaald aan Izak, Jakob, Mozes en uiteindelijk Jozua, die het volk Israël naar het heilige land leidde.
Het Bijbelse Beloofde Land was geografisch groter dan het huidige Israël. Het omvatte ook delen van wat nu Libanon, Syrië en Jordanië zijn. Over de exacte grenzen bestaat nog altijd discussie.
Eén land, drie geloven
Het concept van het Beloofde Land leeft niet alleen in het jodendom, maar ook in het christendom en de islam.
-
Voor Joden is Israël het land dat God aan Abraham gaf. Jeruzalem is heilig vanwege de tempels die er ooit stonden — vooral de Tweede Tempel, waarvan de Klaagmuur nog resteert.
-
Voor Christenen is het land heilig omdat Jezus er leefde, stierf en volgens de traditie uit de dood opstond. Plaatsen als Bethlehem, Nazareth en de Olijfberg zijn pelgrimsoorden van wereldformaat.
-
Voor Moslims is Jeruzalem de thuisbasis van de Al-Aqsamoskee, de derde heiligste plaats in de islam. Volgens de overlevering begon hier de nachtreis van de profeet Mohammed.
Van mandaat tot onafhankelijkheid
Na de Eerste Wereldoorlog viel Palestina onder Brits bestuur. De zogeheten Balfour-verklaring van 1917 gaf aan dat Groot-Brittannië een “nationaal tehuis voor het Joodse volk” in Palestina steunde. In 1922 kreeg het Verenigd Koninkrijk officieel het mandaat over het gebied van de Volkenbond.
De geschiedenis nam een beslissende wending op 14 mei 1948, toen David Ben-Goerion namens het Joods Agentschap de onafhankelijkheid van de staat Israël uitriep. Een dag later brak de Arabisch-Israëlische Oorlog uit — het begin van decennia aan conflict.
Vrede in stukjes
Hoewel het conflict tussen Israël en zijn buurlanden voortduurde, waren er ook belangrijke stappen richting vrede:
-
1979 – Vredesverdrag met Egypte (Camp David-akkoorden)
-
1993 – Oslo-akkoorden tussen Israël en de PLO
-
1994 – Vredesverdrag met Jordanië
-
2020 – Abraham-akkoorden met onder andere de Emiraten en Bahrein
Toch blijft een duurzame oplossing met de Palestijnen uit.
Het Palestijns zelfbestuur: hoop en verdeeldheid
Na de Oslo-akkoorden ontstond in 1994 de Palestijnse Autoriteit (PA), die delen van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook mocht besturen. Maar het bestuur is beperkt, verdeeld en afhankelijk van Israëlische en internationale steun.
In 2007 nam Hamas met geweld de macht over in Gaza, wat leidde tot een diepe politieke breuk met Fatah (de partij die de PA leidt). Sindsdien zijn de Palestijnse gebieden verdeeld en fragiel.
De vicieuze cirkel van geweld
De roep om vrede wordt al jaren overschaduwd door geweld, extremisme en wantrouwen. Israël ziet zich genoodzaakt zichzelf te verdedigen in een vijandige regio, en ontwikkelde zich tot een militaire grootmacht. Maar bij elke nieuwe aanval of militaire actie groeit ook het menselijk leed aan Palestijnse zijde.
7 oktober 2023: Een nieuw dieptepunt
Tijdens de VN-vergadering in 2023 toonde premier Netanyahu een kaart waarin de Palestijnse gebieden volledig waren ingelijfd bij Israël — een politiek signaal dat veel kwaad bloed zette.
Een paar weken later volgde een verrassingsaanval door Palestijnse extremisten op Zuid-Israël. De Israëlische reactie was heftig: hele wijken in Gaza werden verwoest. De humanitaire situatie verslechterde razendsnel.
Gaza: een humanitaire ramp
Gaza kampt inmiddels met schaarste aan voedsel, water, medische hulp en onderdak. Honderdduizenden burgers zijn ontheemd. Humanitaire hulp wordt grotendeels gecontroleerd door Israël, en wat wordt toegelaten, is bij lange na niet genoeg.
Kritiek en verwarring: antisemitisme of activisme?
In het publieke debat is het verschil tussen kritiek op Israël en antisemitisme vaak moeilijk bespreekbaar. Wie zich uitspreekt tegen Israëlisch beleid, wordt al snel beschuldigd van Jodenhaat. Maar dat is een gevaarlijke verwarring.
Kritiek op de daden van een staat mag nooit worden verward met haat tegen een volk. Het beschermen van die nuance is essentieel in een tijd waarin de emoties hoog oplopen.
Een oproep tot menselijkheid
Wat er ook aan politiek of geschiedenis aan voorafging: uiteindelijk zijn het mensen die lijden. Kinderen die hun ouders verliezen. Ouders die hun kinderen begraven. Onschuldige burgers die gevangen zitten in een eindeloos conflict.
De wereld mag niet blijven toekijken. De tijd voor veroordelingen, sancties of diplomatieke statements is voorbij. Wat nodig is, is daadkrachtig humanitair handelen — en een nieuwe poging tot echte vrede.
Laat het Beloofde Land niet langer het toneel zijn van eeuwige strijd. Laat het, eindelijk, een plek worden waar hoop en leven winnen van haat en dood.
Yosy
