We leven in een wereld waarbinnen we zelf bepalen wat we belangrijk vinden (of toch niet). De toegankelijkheid van alles dat om ons heen gebeurt is zodanig groot geworden dat zij ons bevattingsvermogen al tijden geleden ontstegen is.
Vijfentwintig jaar geleden was onze enige vorm van informatie de krant en het beperkte aantal tv kanalen dat het nieuws brachten, verantwoordelijk waren voor de actualiteiten die we voorgeschoteld kregen. Druk maken om fake nieuws was er niet bij, de actualiteiten werden voor waar aangenomen.
In vijfentwintig jaar is er veel veranderd. De hoeveelheid actualiteiten die ons worden voorgeschoteld zijn met een factor x gegroeid. Niet alleen het aantal TV kanalen dat pretendeert ons de waarheid te brengen is vele malen groter maar zeker, met de komst van het internet, is het bereik van belanghebbenden veel directer. De verbreding van het aanbod aan actualiteiten is met een zodanige snelheid gegaan dat het voor ons alleen nog maar behapbaar is door andere keuzes voor ons te laten maken.
Hadden we vijfentwintig jaar geleden alleen te maken met de lerende vinger van de overheden, door de verbreding is daar de dwingende macht van de commercie bij gekomen. De actualiteiten die we als persoon voorgeschoteld krijgen hebben niet alleen meer ten doel om de opinie te beïnvloeden maar dienen tegenwoordig steeds meer het doel om zoveel mogelijk geld te verdienen. Zijn het de algemene actualiteiten die de heersende opinie bepalen, de individuele beïnvloeding heeft veel aan kracht gewonnen.
De commercie heeft handig ingespeeld op de behoefte om actualiteiten te presenteren die je graag persoonlijk ziet. Dit wordt gedaan door goed te analyseren waar de aandacht op het internet naar uit gaat. Ieder persoon heeft tegenwoordig zijn eigen “profielen” op internet. Profielen die worden aangelegd met maar één doel. Geld verdienen aan kliks. Aan elke klik hangt een prijskaartje waar een derde partij grof voor wil betalen. Betalen omdat deze klik ons consumenten naar de ondernemer zijn pagina toe leid. Het doet er daarbij niet toe of het om een product of een mening gaat.
De profielen zorgen er voor dat er een schifting gemaakt wordt in de mogelijkheden die je te zien krijgt op om het gebruik van het internet zo interessant mogelijk te maken. Het creëren van een positieve ervaring zodat je zo vaak mogelijk terug komt. Het grote voordeel daarvan is dat de hoeveelheid actualiteiten op het internet behapbaar gemaakt worden. Wanneer een richting aangegeven wordt dan is dat een richting die aansluit bij persoonlijke interesse.
Om bijvoorbeeld Facebook aantrekkelijk te maken worden er voornamelijk zaken gepresenteerd die geselecteerd zijn op eerdere klikken en like’s. Momenteel gaat het zelf zo ver dat geanalyseerd wordt hoe lang er naar bepaalde berichten gekeken wordt. Door kijkgedrag te analyseren wordt het profiel dat Facebook van je heeft nog preciezer zodat de getoonde content nog meer aansluit bij persoonlijke interesse.
Klinkt plezierig. Het scheelt zoeken naar berichten die je leuk vindt maar er zit een grote schaduwzijde aan. Doordat de informatie die getoond wordt gerelateerd is aan je persoonlijke profiel worden alleen de dingen die persoonlijk aanspreken getoond en verdwijnt de nuance. Tegengeluiden die een mening of interesse laten verschuiven of verdiepen worden niet getoond met als gevolg dat bestaande meningen en interesses worden versterkt.
Momenteel worden we geconfronteerd met een steeds harder wordend politiek debat omdat de verkiezingen voor de deur staan. Verschillen zijn belangrijk maar de gemaakte profielen zorgen er voor dat actualiteiten door de eerder gemaakte keuzes erg eenzijdig worden. Persoonlijk hang ik de linker kant van het politieke spectrum aan. In het begin klikte ik op berichten die links georiënteerd waren, ik maakte mijn eigen keuzes in wat interessant was en wat niet. De op mijn persoon gemaakte profielen zorgen er nu langzaam voor dat ik alleen nog maar berichten zie die ik interessant vind. Het aangemaakte profiel maakt de keuzes voor mij. Ik krijg bijna alleen nog maar links georiënteerde berichten voorgeschoteld en deze bevestigen mijn kijk op de wereld en verwijderen de mogelijkheid tot nuanceren. De afstand tot anders denkende wordt groter en alternatieve gedachten worden alleen nog maar zichtbaar op het moment dat ik daar specifiek naar op zoek ga.
Aan de ene kant is het aanbod van actualiteiten enorm maar de manier waarop we er mee (laten) omgaan beperken ons in onze keuzemogelijkheid. Eerder gemaakte keuzes bepalen de actualiteiten die we nu te zien krijgen, andere meningen worden onzichtbaar en het aanpassen van je mening wordt steeds moeilijker.
Wees je er van bewust van je keuzes wanneer je op “LIKE” klikt, het bepaalt wat je morgen te zien krijgt! Wat je morgen te zie krijgt is maar een fractie van jouw waarheid?
Yosy
