Het interview, afgelopen weekend (vrijdag 16 en zaterdag 17 juni 2017), bij National Geographic was verhelderend. Een documentaire van vier uur, opgeknipt in vier blokken van een uur, waarin Oliver Stone geen strobreedte in de weg gelegd word om de grote (Democratisch gekozen) leider van het Russische rijk te vragen wat iedereen eigenlijk wel aan hem had willen vragen. Opmerkelijk open praat Poetin in een serie gesprekken over wat zijn visie op wereld is. Zijn motivatie om de dingen te doen zoals dat van een Russische leider verwacht wordt. Poetin zijn levensverhaal?
Opmerkelijk hoe de man die door de westerse politici en media als een niets ontziend monster neer gezet wordt toch menselijke trekjes lijkt te hebben. Kritische vragen worden met een glimlach beantwoord of genegeerd, hij lijkt oprecht.
Het is niet alleen de Russische macho cultuur die bepaald hoe de rest van de wereld tegen hem aan kijkt maar vooral de manier waarop hij door de rest van de wereld wordt neergezet. Ik heb genoeg verhalen en quasi wetenschappelijke stukken gelezen over Poetin om mezelf een beeld te kunnen vormen over de crimineel die hij lijkt te zijn. De miljarden dollars die hij schijnt te bezitten en die hij door criminele constructies als machtshebber bij elkaar gescharreld heeft. De vriendjespolitiek die verschillende gewone Russen tot multimiljonair hebben gemaakt terwijl de gewone burgers honger leden. De corruptie. De drang naar prestige om een beeld voor de buitenwereld neer te zetten zoals de organisatie van de Olympische Winterspelen. De manier waarop Rusland met mensenrechten om gaat. De onbegrijpelijke politieke beslissingen en keuzes.
In het interview wordt Poetin neergezet als een vredelievende man. De verklaringen die hij geeft voor de schijnbare tegendraadse manier waarop de Russen politiek drijven berusten voornamelijk op het ontbreken van vertrouwen in de rest van de wereldleiders. De inmenging van met name de VS in verschillende, in de ogen van Poetin, interne kwesties en het niet nakomen van essentiële afspraken geven hem ook geen reden om vertrouwen te hebben. Ondanks dat de koude oorlog voorbij is lijkt een groot gedeelte van de wereld zich dat niet te beseffen. Een Rusland dat bij voorbaat negatief tegenover samenwerking staat en een vijand is voor andere overtuigingen is veel minder aanwezig dan in het vervlogen Sovjet tijdperk.
Opmerkelijk vind ik zijn visie op democratie. Een wijze les waar, zeker de westerse wereld, moeite mee heeft. In het interview haalt hij de vergelijking met de democratie in bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland aan. Democratieën die de mogelijkheid hebben gehad om te groeien. Het heeft eeuwen geduurd voordat deze landen zijn waar ze nu zijn. Een land als Rusland heeft een geschiedenis van zeker duizend jaar aan monarchen gevolgd door een stalinistische dictatuur. De democratie in Rusland is nog geen twintig jaar oud en het is onmogelijk om de normen en waarden die de westerse democratieën in eeuwen hebben opgebouwd, in twintig jaar in een complex land als Rusland te implementeren. Dit heeft tijd nodig maar de wil lijkt er te zijn.
Het is aan de westerse wereld om Rusland de tijd te gunnen om te werken aan zijn eigen democratie en toekomst. Het is aan de westerse wereld om de eigen ontwikkeling van landen te respecteren en hun eigen geschiedenis te beleven in plaats van deze op te leggen. Iets waar wij, de westerse wereld ons nogal schuldig aan lijken te maken. Onze waarden en normen zijn de enige acceptabele.
Poetin komt op voor zijn land, zijn overtuigingen en zijn normen en waarden. Dit hoeven niet onze overtuigingen en normen en waarden te zijn. Net zoals het niet ons land is. Zouden wij, de westerse wereld dit wat meer respecteren dan zou de wereld er een stuk plezieriger uit zien. Maarja, wie ben ik?
Als de documentaire 1 ding duidelijk maakt dan is het dat het mogelijk is om een levenswijze, een visie van “land”, een ideologie, los te laten. Poetin is een man die de oude Stalinistische handel en denkwijzen achter zich heeft gelaten en en land leid naar een nieuwe start. Misschien is er nog hoop voor ons en kunnen wij hier iets van leren!
Is het een man die niet te vertrouwen is? Is het een crimineel? Zijn dat niet dezelfde vraagteken die je bij onze “leiders” kunt plaatsen? Ik vond het een interessant en verhelderende documentaire, een aanrader!
Yosy
