Gedachten zijn signalen die door voor gesleten paden een weg door je hersenen heen zoeken. Door ervaringen zijn er tijdens je leven paden gesleten die van je zintuigen naar je bewustzijn en je onderbewustzijn lopen. Deze paden zijn gevormd door de ervaringen die je in het verleden beleeft hebt. Het aantal prikkels dat je vanuit de buitenwereld binnen krijgt zijn zo veelzijdig en zo een grote stroom gegevens dat het verwerken van al die prikkels door, een normaal mens niet bewust te doen is. De meeste prikkels worden automatisch verwerkt door je onderbewustzijn. Dit zijn de prikkels die bekent zijn en waar niet bij nagedacht hoeft te worden. Het onderbewustzijn regelt, indien dat nodig is, automatisch de reactie. Een goed voorbeeld van automatische, door het onderbewustzijn geregelde verwerking van prikkels zijn onze emoties. Vaak komt er een emotie voorbij, waarvan je pas begrijpt waardoor die veroorzaakt wordt, wanneer je er goed, bewust, bij stil gaat staan. De automatische prikkelverwerking overkomt je en je kunt ze pas plaatsen op het moment dat je je er van bewust bent.
Prikkels die meer aandacht nodig hebben komen via het onderbewustzijn in het bewustzijn terecht waar ze geanalyseerd en gewogen worden. Er wordt gereageerd op de prikkel, er wordt een gedachte opgestart. Deze reactie of gedachte zijn weer de eerste stappen in het aanleggen van nieuwe paden in je onderbewustzijn. De volgende keer dat je een vergelijkbare prikkel binnen krijgt zal de rol van het onderbewustzijn groter worden en die van het bewustzijn kleiner. Mensen zijn gewent te automatiseren. Voor een normaal mens is het niet mogelijk alle prikkels bewust mee te maken.
Ik denk dat er onderscheid gemaakt kan worden in drie groepen prikkelverwerking.
De Oer prikkel verwerking;
– Dit zijn de prikkels en de reacties die gerelateerd zijn aan de reflexen die elk mens heeft. Veel van deze prikkels hebben al een reactie tot gevolg voordat de betreffende prikkel in de hersenen aankomen. De afhandeling van deze prikkels vindt plaats in de basis van de hersenen en in het ruggenmerg. Deze reacties zijn niet aangeleerd maar bestaan al bij de geboorte. Voorbeelden hiervan zijn de zuigreflex bij een baby, de pijn reflex, de vlucht reflex enz.
De Basis prikkel verwerking;
– Dit zijn de prikkels die verantwoordelijk zijn voor de afhandeling van o.a. gevoels gerelateerde reflexen. Deze reflexen zijn gedeeltelijk aangeboren maar zijn redelijk gemakkelijk te beïnvloeden. In de basis heeft iedereen gevoelens maar het zijn, zeker de eerste 10 jaar van iemands leven, bepalend voor hoe iemand emotioneel reageert op prikkels van buiten af. De gevoelens zijn er als een losse laag in de hersenen maar het zijn de ervaringen en handvaten die iemand aangereikt krijgt die de paden in het onderbewustzijn vormen richting deze emoties.
Een ander voorbeeld van deze basisreacties zijn het typen van dit artikel. Ik creëer de zinnen in mijn bewustzijn en mijn onderbewustzijn zorgt er voor dat ik ze zonder al te veel na te hoeven denken, op mijn scherm verschijnt. Mijn onderbewustzijn weet precies waar de verschillende toetsen op mijn toetsenbord zitten. Andere basisreacties zijn autorijden, hinkelen, auw roepen als je je zeer doet en ga zo maar door.
De basis prikkel verwerking is vanuit de bewuste prikkel verwerking te trainen en aan te passen. Een voorbeeld hiervan is de cognitieve therapie die bij veel emotionele stoornissen gegeven wordt.
De bewuste prikkel verwerking;
– Hier valt de bewerking van alle prikkels die niet automatisch verwerkt worden onder. Dit zijn de prikkels die persoonlijke input nodig hebben om voor een reactie te zorgen. Prikkels die binnen komen via je verschillende zintuigen en niet kunnen worden verwerkt via de Oer of de Basis prikkel verwerking komen automatisch in het bewustzijn terecht. Je bewustzijn stelt je in staat om een keuze te maken; doe ik iets met die prikkel en reageer ik er op of laat ik hem voor wat hij is.
Het is ook de plaats waar prikkels die in je onderbewustzijn verwerkt zijn bewustzijn zoeken. Onderbewuste prikkels die een emotie opwekken komen via de emotionele laag in het bewustzijn terecht. Je kunt je je bijvoorbeeld bewust zijn van een verdrietig gevoel zonder te weten waarom. Lezen is een geautomatiseerd proces waarbij de letters in het onderbewustzijn gelezen worden maar daarna in het bewustzijn geïnterpreteerd worden.
Werkt het bij mij (Yosy) ook zo?
Ja en nee. Alle drie de gebieden zijn aanwezig alleen werken deze net even iets anders. Ik heb twee handicaps die er voor zorgen dat de paden bij mij net iets anders lopen. Mijn syndroom van Asperger heeft tot gevolg dat de laag die iedereen heeft, de emotionele laag, niet werkt zoals hij hoort te werken. Prikkels die van buiten komen en via het onderbewustzijn terecht komen in de emotionele schil komen terecht in een tekort of misschien wel een overvloed aan emoties. Mijn onderbewustzijn is niet in staat om de prikkels te koppelen aan een emotie en worden daardoor doorgestuurd naar mijn bewustzijn. Mijn bewuste prikkel verwerking kiest dan uit een scala van mogelijke emoties een mogelijk gevolg van de prikkel. In plaats van dat ik de emotie voel weet ik, door ervaring en observeren, enigszins welke emotie bij welke ervaring hoort. Normaal voel je de emotie, ik denk de emotie te weten. Alles wat wel via de emotionele laag in mijn bewustzijn terecht komt is zwart, down en verdrietig. Ik ben er nog niet achter of dit door een overschot of een tekort aan emotioneel bewustzijn komt.
Ik heb het tot nu toe redelijk gered met de handicap die mijn syndroom van Asperger met zich mee brengt door de andere mogelijkheid die mijn hersenen met zich mee brengen. Mijn denkpatronen en denkprocessen zijn in staat om met een zo snelle gegevensverwerking om te gaan dat ik voor heel veel zaken het onderbewustzijn kan passeren. Wanneer ik mezelf niet voldoende bescherm ben ik me bewust van bijna elke prikkel die ik aangeboden krijg. Ter compensatie van het syndroom van Asperger, de gestoorde emotionele laag, heeft het mij tot nu toe redelijk kunnen helpen maar er ook voor gezorgd dat ik de persoon ben die ik nu ben.
Tja, het is een theorie en, tja wat moet je er mee?
Yosy.
