Eén van de meest misbruikte termen in onze maatschappij; “Accepteren!”. Alles “moet” maar geaccepteerd worden. Alsof je een glas water pakt. Wanneer er niet meer uitgekomen kan worden of dat het te moeilijk wordt dan wordt makkelijk gezegd; “dat moet je maar accepteren!”. Het wordt gemakkelijk gebruikt en iedereen doet zijn best om alles maar te accepteren zonder daarbij te veel stil te staan bij de gevolgen. Maar wat is accepteren eigenlijk?
Wanneer ik op het internet op zoek ga naar accepteren dan krijg je, naast een aantal websites die beloven van accepteren een automatisme te maken, een lijst met synoniemen waarbij aanvaarden er nog het meest uit springt. Een duidelijke uitleg over wat accepteren nu precies is blijft ver te zoeken. Het synoniem aanvaarden geeft vervolgens dezelfde resultaten. Mijn zoektocht op het internet geeft dus niet direct een duidelijk antwoord op de vraag wat accepteren nu precies is.
In mijn zoektocht naar mijn vermeende autisme is het woord acceptatie een veel gehoorde term. Veel termen in de psychiatrie kan ik begrijpen. Een depressie of autisme zijn duidelijk omschreven termen waarvan je kunt zeggen; “dat past bij me of dat past niet bij me” gevolgd door; “dat heb je maar te accepteren!”. En daar loop ik dus vast. Zelfs mijn laatste therapeut kwam niet verder dan; “ik heb in December een cursus over acceptatie”. Klaar! Daar doe je het maar mee.
Als er een goede leerschool is dan ben je dat zelf en de feedback die ik ontvang van mijn omgeving. Iets dat ik de afgelopen jaren voor mij meer dan eens een positief resultaat heeft opgeleverd. Analyseren en veel vragen stellen. Ik ben mij er bewust van dat mijn gedachten gekleurd zijn door alle dingen die ik in mijn leven mee gemaakt heb. Het kan zijn dat ik het helemaal verkeerd heb en dat ik mezelf goed voor de gek houdt maar; “als het werkt dan werkt het!”.
Het voortraject van accepteren
Ik ga er van uit dat alles in het leven een keuze is. Een keuze kan je maken op het moment dat je je bewust bent van wat er gebeurt, wat je keuzemogelijkheden zijn. Zo is het ook met accepteren. Om iets te accepteren heb ik in eerste instantie drie keuze mogelijkheden die bij kunnen dragen aan het accepteren;
* Negeren,
* Koelkast,
* Diepvries.
Negeren;
In eerste instantie lijkt negeren een gemakkelijke optie. Hetgeen waar je tegen aan loopt bestaat niet voor mij. Ik krijg de diagnose Autisme en vanaf dat moment bestaat het niet voor mij. Ik heb de diagnose autisme gekregen maar dat is niet waar. Ik ontken/ negeer het. Ik ga door met mijn leven totdat ik weer tegen de gevolgen van mijn autisme aanloop om het vervolgens weer te negeren. Negeren is uitstellen zonder jezelf de mogelijkheid te geven om ergens mee om te leren gaan en het niet te hoeven accepteren. Negeren zie je vooral bij mensen die op de automatische piloot door het leven fietsen. Niets veranderd. Dezelfde problemen blijven opdoemen om vervolgens weer genegeerd te worden.
Koelkast;
Bijna iedereen heeft een goed gevulde koelkast. Een plaats in mijn hoofd waarin ik tijdelijk ervaringen kan parkeren. Gedurende de dag verzeil je in verschillende situaties. Veel van die situaties zijn bekent omdat je veel vergelijkbare situaties hebt meegemaakt. Van deze vergelijkbare situaties heb je in het verleden al geleerd hoe je er mee om moet gaan en zijn, op basis van deze ervaringen, geen probleem voor je. Soms zijn er situaties die nieuw zijn en waarbij je niet op ervaring kunt terugvallen of die je eerder niet hebt kunnen accepteren. Het is niet altijd mogelijk om direct uitgebreid stil te staan bij wat er op je pad komt.
Ik gebruik weer als voorbeeld mijn autisme; In een gesprek met een therapeut wordt mij aan het eind van de sessie verteld dat ik waarschijnlijk een autistische stoornis heb. Ik heb voor vandaag nog verschillende activiteiten gepland en eigenlijk geen tijd om dieper in te gaan op het wel, dan niet autistisch zijn. Ik neem de opmerking van de therapeut aan en ik plaats hem in de koelkast.
De koelkast is voor mij op dat moment een plaatsje in mijn hoofd waar ik dingen voor korte tijd in kan parkeren. Wanneer ik tijd heb dan open ik de koelkast en denk na over wat mij overkomen is en probeer het te begrijpen en te werken aan, misschien wel naar acceptatie. Vooral het moment waarop je net in bed ligt zijn de zaken die in de koelkast zitten geneigd om naar voren te komen. De koelkast is in staat om er voor te zorgen dat je gaat piekeren. Het is de kunst om bewust om te gaan met de koelkast en een keuze te maken wanneer hij de ruimte krijgt om open te gaan.
’s Avonds in bed gun ik mezelf de ruimte om goed na te denken over de diagnose autisme. Ik kom er niet uit en het autisme wordt na een paar dagen/ pieker momenten in de diepvries geplaatst.
Diepvries;
De diepvries, ook een plaats in mijn hoofd waarin ik tijdelijk ervaringen voor langere tijd kan parkeren, is de plek waar veel dingen die in de koelkast geplaatst zijn, vanzelf terecht komen vanuit de koelkast. Voor veel dingen die je op een dag tegen komt geldt dat ze niet de moeite waard zijn om goed over na te denken of juist te ingewikkeld (bijvoorbeeld de diagnose autisme) om zo maar even tot een conclusie te komen. De diepvries stelt mij in staat om de diagnose autisme op een door mij te bepalen moment de ruimte krijgt om uitgebreid te onderzoeken. Een moment waarvan ik weet dat ik de ruimte krijg om er ongestoord bij stil te staan. Een goed moment om stil te staan bij de diagnose autisme is bijvoorbeeld de volgende keer dat ik bij mijn therapeut ben. Daar kan ik de ruimte en tijd nemen om het autisme in relatie tot mijn persoon te onderzoeken.
Het kan ook zo zijn dat bepaalde onderwerpen die in de diepvries zitten voor langere tijd bevroren zijn en misschien wel voor altijd blijven zitten waar ze zitten……..
Accepteren;
Om uit te komen bij accepteren is het belangrijk om je bewust te zijn van de drie bovenstaande mogelijkheden. Het vergt veel onderzoek om tot acceptatie te komen. Het zorgt er voor dat je in staat gesteld wordt om bewust keuzes te maken. De laatste twee stappen, de koelkast en de diepvries, kunnen bijdragen aan een helder beeld van wat misschien je wilt accepteren of wat juist niet. In mijn voorbeeld van de diagnose autisme geeft het mij de mogelijkheid om uit te zoeken wat autisme is en of het daadwerkelijk bij mij past. Vragen die mij daarbij helpen kunnen zijn;
-
- Kloppen de symptomen van autisme bij hoe ik in het leven sta?
-
- Helpt de diagnose autisme mij in mijn dagelijks handelen?
-
- Verklaart het waarom ik op bepaalde manieren met verschillende situaties om ga?
-
- Kan ik leven met de diagnose autisme?
-
- Zijn er andere aanwijzingen die de diagnose autisme tegen spreken?
Wanneer het antwoord op bijna alle vragen “Ja” is kan ik er voor kiezen om de diagnose autisme te accepteren, te aanvaarden. Op dat moment kan ik er voor kiezen om de diagnose autisme toe te laten in, en onderdeel te laten zijn van, mijn leven.
Op het moment dat ik de diagnose autisme geaccepteerd heb hoef ik, op het moment dat ik tegen autistische trekjes aanloop, geen gebruik meer te maken van mijn koelkast of diepvries. Ik kan het direct voor waar aannemen.
Op het moment dat ik er voor kies om mijn autisme niet te accepteren zal ik in nog vaak tegen de gevolgen aanlopen. Ik zal blijven hangen in het in de koelkast of diepvries plaatsen van het autisme. Ik kan het autisme ook bevriezen in de diepvries en gewoon doorgaan met mijn leven. Ik zal dan alle de gevolgen van het autisme proberen te negeren…….
Accepteren is iets laten zijn zoals het is terwijl het een keuze is die geen afbreuk doet aan iemands zelfrespect.
Yosy
